Bazı kronik ağrı hastaları, ağrıları için doktora gittiği zaman kendilerine antidepresan ilaç yazıldığında şaşırıyorlar.

Altı aydır her yerim ağrıyor, doktorlar ağrı kesici veriyor ama çok işime yaramıyor…”

bu sık duyulan şikayete. Daha sonra başka bir şey ekleniyor. “Doktora ağrımı söyledim. Bana antidepresan verdi.” “Bu ne şimdi? Acaba yanlış mı yazıldı? Ağrım yüzünden doktor beni depresif mi buldu? Depresyonda mıyım? Bunun için mi ağrım var? Ya da ağrı kafamda mı? Uyduruyor muyum?” Gibi sorular peşinden geliyor.

Bunun cevabı; Olabilir, depresyonda olabilirsiniz. Kronik ağrısı olan, yani ağrı şikayeti 3 aydan fazla devam eden kişilerde depresyon beklenen bir durumdur. Ancak bu ağrınızın psikolojik olduğu anlamına gelmez. Yani psikolojiniz bozulduğu için ağrı çekmiyorsunuz. Tam tersi, ağrınız uzun sürdüğü için psikolojiniz bozuldu. Yani depresyonunuz tedavi edilse de ağrınız devam edecektir.

Peki o zaman bana neden antidepresan verdiler?

Size verilen antidepresan ilacın ağrı kesici özelliği var.

“Aaa antidepresan ilaçlar ağrı da mı kesiyor?”.

Hayır. Bütün antidepresanların böyle. Bir özelliği yok. Sadece üç özel antidepresan ilacın (venlafaksin, amitriptilin ve duloksatin içeren antidepresanlar) bazı ağrı tiplerinde ağrı kesici özelliği var. Ama bu özelliği bütün ağrılar için geçerli değil. Yani başım ağrıdı bir antidepresan alayım demek doğru değildir. İşe yaramaz. Bu özel antidepresanlar belli tip ağrılarda etkili olup, bir çok defa da diğer ağrı kesici ilaçlarla birlikte kullanılınca onların etkisini arttırır.

Şimdi bir örnek verelim. Aspirin. Aspirin ne işe yarar? Herkesin bildiği gibi aspirin ateş düşürür, ağrı keser, kanı sulandırır. Bu üç olay da birbirinden farklı şeylerdir. Ama hepsine de etki eder. İşte bu antidepresanlar da hem depresyonu önler, hem de ağrı kesici etkileri vardır. Yani birbiri ile ilişkisiz ayrı ayrı tablolarda etkili olabilir. Ama demin de söylediğim gibi her antidepresanda bu özellik yoktur. Sadece üç özel ilaç bu etkiye sahiptir.

Bu nedenle ağrı kesici özelliğinden faydalanmak için doktorunuzun önerdiği antidepresanı kullanmanız gerekir.

Bu şekilde, asıl kullanım amaçları ağrı kesmek olmayan, ancak bazı özel durumlarda ağrı kesici etkileri de olan bu ilaçlara yardımcı ağrı kesiciler denilmektedir.

Bir diğer konu da, ağrınızın yanı sıra depresyonda iseniz de, burada ağrı kesici özelliği için kullanılan ilaç, size önerilen dozlarda depresyonunuza iyi gelmeye bilir. Bunun için bir psikiatriste danışmanız gerekir.